Verżjoni Vidjo: San Pambo
“Min ma jiżbaljax bil-kelma, dan hu bniedem perfett.” – Ġakbu 3:2.
SAN PAMBO
Abbati
†ċ.393
Tagħrif: Qaddis ieħor li jfakkar il-Martiroloġju Ruman illum hu San Pambo, abbati tad-deżert ta’ Nitrija, fl-Eġittu. Hu wieħed mill-aktar magħrufa fost l-irħieb tad-deżert.
Hu kien dixxiplu ta’ San Anton Abbati, u kien magħruf l-aktar għas-silenzju tiegħu u għall-pariri siewja li kien jagħti u li ħafna minnhom baqgħu magħrufa fost l-għerf li ħareġ mill-patrijiet tad-deżert, fosthom il-preferita tiegħu: “Oqgħod attent li ma toffendi qatt lill-proxxmu tiegħek.“
L-istorja tiegħu saret eżempju klassiku għall-vers li nsibu fl-ittra ta’ San Ġakbu: “Min ma jiżbaljax bil-kelma, dan hu bniedem perfett” (Ġakbu 3:2).
Sokrate, fil-ktieb tiegħu l-Istorja tal-Knisja jirrakkonta kif Pambo, billi kien ta’ bla skola, darba mar għand raħeb ieħor biex jgħallmu salm. Intagħżel is-salm 39. Meta Pambo sema’ l-ewwel vers tiegħu: “Jiena għidt: jiena nħares triqti biex ma nidnibx b’ ilsieni,” Pambo telaq bla ma stenna li jisma’ xi biċċa oħra, billi ħaseb li dak kien ikun biżżejjed għalih kieku kellu jipprattikah bil-verità. Xi sitt xhur wara, is-surmast tiegħu mar sabu u ċanfru kif hu ma reġax mar biex jitgħallem xi biċċa oħra mis-salm, iżda Pambo qallu li kien għadu jitħabat biex jipprattika sew fuq dak l-ewwel vers.
Ħafna żmien wara, meta kien mistoqsi kif kien sejjer fuq il-proġett tiegħu, wieġeb: “Ikolli ngħid li għadni bilkemm irnexxieli nasal fejn nixtieq matul dawn id-dsatax-il sena.”
Ħafna kienu jmorru għandu għall-pariri spiritwali, fosthom jissemmew Santa Melanja u l-famuż San Atanasju isqof.
San Pambo miet fis-sena ċ.393, fil-preżenza ta’ Santa Melanja.
Ħsieb: Dan il-qaddis tal-lum, ikompli jfakkarna kemm hu importanti kif nitkellmu. Ta’ min jieqaf jimmedita bis-serjetà dwar dak li tgħidilna l-Kelma ta’ Alla dwar l-użu tal-ilsien f’Ġakbu 3:3-12:
“Aħna nqiegħdu l-ilġiem f’ħalq iż-żwiemel biex naħkmuhom, u bih immexxu ġisimhom kollu. Ħarsu wkoll lejn il-bastimenti: għad li jkunu kbar u jimxu ma’ l-irjieħ qawwija, naqra ta’ tmun idawwarhom fejn irid it-tmunier. Hekk ukoll l-ilsien: huwa biċċa ċkejkna fil-ġisem, imma jista’ jiftaħar li jagħmel ħwejjeġ kbar. Ara, ftit nar jista’ jqabbadlek foresta sħiħa; u l-ilsien huwa nar, huwa dinja ta’ ħażen fost il-membri ta’ ġisimna, iniġġes il-ġisem kollu u jkebbes ir-ritmu tal-ħajja, hu nnifsu mkebbes mill-infern.”
Il-Papa Franġisku qal dan dwar it-theddida tat-tqasqis (It-Tnejn, 2 ta’ Settembru, 2013):
“L-ilsien, is-seksik, it-tqasqis huma armi li ta’ kuljum jheddu l-komunità umana, waqt li jiżirgħu għira, u regħba għall-poter. Bihom nistgħu naslu biex noqtlu bniedem. Għalhekk titkellem dwar il-paċi ifisser ukoll li taħseb dwar id-deni li huwa possibbli li jsir bl-ilsien.
Nieħu spunt mir-rakkont tar-ritorn ta’ Ġesù ġewwa Nażaret, hekk kif propost minn Luqa (4:16-30) f’wieħed mill-iktar episodji tal-Vanġelu ‘drammatiċi,’ li fih wieħed jistà jara kif inhi qalbna u kif ir-riħ jistà jdawwarha minn naħa għal oħra. Ġo Nażaret kulħadd kien qed jistenna lil Ġesù. Riedu jsibuh. U hu mar biex jiltaqà ma’ niesu. Għall-ewwel darba reġà lura lejn Pajjiżu. U huma kienu qegħdin jistennewh għaliex kienu semgħu dak kollu li kien għamel ġewwa Kafarnaum, il-mirakli. U meta tibda ċ-ċerimonja, kif kienet id-drawwa, jitolbu lill-mistieden biex jaqra l-ktieb. Ġesù hekk jagħmel u jaqra l-ktieb tal-Profeta Isaija, li ftit jew wisq kienet il-profezija dwaru u hekk ikkonkluda l-qari billi jgħidilhom ‘Illum qiegħda titwettaq din l-iskrittura li għadkom kemm smajtu.’”
L-ewwel reazzjoni, kienet tassew sabiħa, ilkoll apprezzawh. Imma mbagħad fir-ruħ ta’ xi ħadd beda jinbet id-dudu tal-għira u beda jgħid: ‘‘Imma dan fejn studja? Dan mhux bin Ġużeppi? U aħna nafu r-razza u r-radika kollha. Imma f’liema università studja?’ U bdew jippretendu li jagħmlilhom miraklu: wara li jkunu emmnu biss. Huma riedu l-ispettaklu: ‘Agħmel miraklu u lkoll nemmnu fik.’ Imma Ġesù mhux xi artist.
Ġesù m’għamilx mirakli ġo Nazaret. Anzi saħaq fuq il-ftit fidi ta’ min talab l-‘ispettaklu.”’Dawn, irrabjaw tant, li qamu u mbuttaw lil Ġesù sa fuq il-muntanja sabiex jitfgħuh għal isfel u joqtluh. Dak li kien beda fuq ton ferrieħi hedded li jintemm b’delitt, il-qtil ta’ Ġesù minħabba l-għira.
Imma dan mhux biss episodju ta’ elfejn sena ilu. Dan iseħħ kuljum ġewwa qalbna, fil-komunitajiet tagħna kull darba li nilqgħu lil xi ħadd li fl-ewwel jum jitkellem sabiħ u mbagħad kull ma jmur jibda jnaqqas sakemm jasal għat-tqasqis hekk li donnu jrid ‘inittef’ lil dak li jkun. Dak li, f’komunità, jqasqas kontra ħuh jispiċċa biex ikun irid joqtlu. L-Appostlu Ġwanni fl-ewwel ittra, kapitlu 3, f’vers 15, jgħidilna dan: ‘dak li jobgħod f’qalbu lil ħuh huwa qattiel.’ Aħna mdorrijin bit-tqasqis u s-seksik u spiss nibdlu l-komunitajiet tagħna u wkoll il-familja tagħna f’infern, fejn timmanifesta ruħha din il-forma ta’ kriminalità li twassal għall-qtil tal-aħwa subien u bniet b’ilsienna.
Il-Bibbja tgħid li x-xitan daħal fid-dinja b’għira. Komunità, familja tinqered minn din l-għira li jgħallem ix-xitan fil-qalb u li jwassal biex wieħed jitkellem kontra l-ieħor. Nirreferi għal dak li qed iseħħ f’dawn il-jiem, sostna li hemm bżonn naħsbu wkoll dwar l-armi ta’ kuljum tagħna: ‘l-ilsien, is-seksik u t-tqasqis.’
Kif qed nibnu komunità? Sabiex ikun hemm il-paċi f’komunità, f’familja, f’pajjiż, fid-dinja, hemm bżonn li nibdew inkunu mal-Mulej. U fejn hemm il-Mulej mhemmx għira, mhemmx kriminalità, ma jkunx hemm ġelożija. Ikun hemm il-fratellanza. Nitolbu dan lill-Mulej: li qatt ma noqtlu lill-proxxmu b’ilsienna u nkunu mal-Mulej kif ilkoll għad inkunu fis-sema.”
- U int, kemm qed tagħti importanza kif kien jagħmel San Pambo, ta’ dak li tgħid lill-proxxmu u fuq il-proxxmu?
Talba: O San Pambo, int tassew kont attent għall-kliem li kont tħalli joħroġ minn fommok u s-silenzju kont issibu ħafna aħjar minn xi kelma żejda li biha stajt tagħmel il-ħsara. Meta mbagħad rajt li kien floku, int użajt ilsienek biex tagħti xi parir siewi lil ħutek il-bnedmin. Itlob għalina minn fejn tinsab tithenna fis-sema biex nimxu fuq dawn l-eżempji sbieħ li ħallejtilna. Ammen.
English Version: http://catholicsaints.info/butlers-lives-of-the-saints-saint-pambo-of-nitria-abbot/
Alternative Reading: http://www.copticplace.com/Saints_E/Lives_of_Saints/Pambo.html
Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Pambo
Nota: It-Tagħrif dwar dan il-qaddis tal-lum huwa meħud mill-fuljett Signum Fidei.
Tagħrif Dwar il-Qaddisin 